Συνέντευξη με τον Βασίλη Ροβίνα, σπουδαστή χορού στο πλαίσιο των συνεντεύξεων με εργαζόμενους/ες στον χώρο του πολιτισμού ενόψει της πανεργατικής απεργίας της 9ης Νοέμβρη
Πώς αποφάσισες να στραφείς σε αυτές τι σπουδές; Ποιο είναι ο στόχος σου;
Ωραία, χαίρομαι που ξεκινάει η συνομιλία μας με την ερώτηση τι με έκανε να στραφώ σε αυτές τις σπουδές, αλλά πριν περάσω στην απάντηση, θα ήθελα να πω πως παράλληλα με την προετοιμασία μου να περάσω σε μια σχολή χορού, σπουδάζω Βιολογία και είμαι στο 3ο έτος. Τώρα, αυτή η ερώτηση με κάνει να ανατρέξω στα 7 μου όταν ξεκίνησα χορό και είπα στους γονείς μου ότι θέλω να ασχοληθώ με το χορό. Αυτό που τότε με έκανε να θέλω να ασχοληθώ από τόσο μικρός είναι ότι ήμουν ένα υπερκινητικό παιδάκι με υπερβολική ενέργεια και ένταση και έπρεπε όλο αυτό κάπως να διοχετευτεί. Θυμάμαι βλέποντας και μια εκπομπή τότε που σχετιζόταν με την τέχνη του χορού, μου έκανε ένα κλικ ότι αυτό θέλω να κάνω. Έτσι ξεκίνησα και μπήκε το μικρόβιο του χορού, αν και μεγαλώνοντας συνειδητοποίησα ότι είναι πολλοί οι λόγοι τελικά που πράγματι με έκαναν να ασχοληθώ. Το ταξίδι της αναζήτησης και αυτογνωσίας του εαυτού Βασίλη που χορεύει και θέλει να ασχοληθεί με αυτό, έγινε στο 2ο lockdown, που κληθήκαμε να είμαστε κλεισμένα 7 μήνες σε ένα σπίτι και δεν μπορούσαμε να δούμε στενούς φίλους, γνωστούς και την οικογένεια μας. Έπρεπε κάτι να κάνω. Άρχισα να σκέφτομαι τι θέλω να κάνω, ποιος είμαι – με υπαρξιακά ερωτήματα – ότι το Βιολογικό δεν με γεμίζει και επανήλθε στη μνήμη μου ότι έχω αφήσει τον χορό. Έτσι, ξεκίνησα να ανακαλύπτω πάλι το σώμα μου, να αυτοσχεδιάζω στο σπίτι, να μπορώ να με ανακαλύπτω και παράλληλα μέσα από την κίνηση να βρίσκω αμφιβολίες, σκέψεις και φόβους. Για μένα, ο χορός και η τέχνη μου είναι το μεγαλύτερο αναλγητικό με όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, αποφορτίζομαι από την καθημερινότητα, αποτελεί ένα μέσο επικοινωνίας με το σώμα και την έκφραση μου, ίσως και με κραυγές κατά τη διάρκεια του χορού. Πράγματα που δεν μπορούν να βγουν αβίαστα με τον κλασικό τρόπο της ομιλίας. Όσον αφορά τον στόχο μου, αν και με αγχώνει και με εγκλωβίζει η λέξη αυτή, επειδή ίσως από πολύ μικρά μπαίνουμε σε διαδικασία επίτευξης στόχων, που μπορεί να μην είναι καν δικοί μας, απλά επειδή έτσι είναι η κοινωνία και το εκπαιδευτικό σύστημα σε βάζει σε μια ιεράρχηση πραγμάτων που είναι καθιερωμένη και δεν είναι δική σου. Θα έλεγα λοιπόν ότι ως στόχος/κίνητρο είναι ότι θέλω συνεχώς να εξελίσσομαι μέσα από την τέχνη μου, να ξεπερνάω τους φόβους, τις αδυναμίες μου, να με επιβραβεύω όταν νιώθω ότι πετυχαίνω κάτι που έχω θέσει στον εαυτό μου. Αυτό που λέω πάντα σε ότι κι αν κάνω είναι ότι «δεν θέλω να υπάρχει ταβάνι» και θέλω συνεχώς να ανανεώνομαι, να με μαθαίνω, να με μαλώνω όποτε χρειάζεται και να μαθαίνω από τα λάθη μου και να προχωράω.
Είναι η μοναδική «ασχολία» από άποψη εργασίας την επόμενη μέρα;
Η αλήθεια είναι από φίλους, γνωστούς και τους καθηγητές του χώρου βλέπω ότι επικρατεί ένα συνεχές άγχος για την επιβίωση. Βέβαια δεν ξέρω αν υπάρχει κάποιος κλάδος που οι εργαζόμενοι δεν αγχώνονται για να επιβιώσουν. Συγκεκριμένα για το χορό, επειδή το κομμάτι του Πολιτισμού είναι πολύ υποβαθμισμένο στην Ελλάδα, δεν υπάρχουν πολλές ευκαιρίες δυστυχώς και υπάρχει μεγαλύτερη αμφιβολία και ανησυχία για να μπορέσεις να ζήσεις με αξιοπρέπεια. Δεν μπορώ να πω με σιγουριά ότι θα είναι το μοναδικό που θα ασχοληθώ στο μέλλον, καθώς βρίσκομαι στην προετοιμασία του επαγγελματικού χορού, σίγουρα όμως ως φοιτητής Βιολογικού υπάρχει στο μυαλό μου να ολοκληρώσω τις σπουδές μου και να πάρω το πτυχίο αυτό και να μην τα παρατήσω. Άρα κάπως ενδόμυχα και σε μένα τον ίδιο υπάρχει το άγχος αν θα μπορέσω μέσα από την τέχνη μου να καταφέρω να επιβιώσω.
Η πληρωμή μιας σχολής χορού/θεάτρου και η προετοιμασία είναι ακριβή. Πώς τα «βγάζεις» πέρα; Αναγκάζεσαι να εργαστείς παράλληλα;
Περνάμε τώρα σε μια από τις ερωτήσεις που περιγράφει την πρώτη μεγάλη δυσκολία που συναντάμε σε αυτό το χώρο θα πω, που είναι αυτή της επί πληρωμής προετοιμασίας μας. Πράγματι, είναι πολύ ακριβή η προετοιμασία και δυστυχώς αν δεν έχεις το budget, ωθείσαι να εργαστείς παράλληλα. Αυτό κάνει τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα, επειδή παράλληλα με την όλη πνευματική, ψυχική και σωματική εξάντληση που υπάρχει προετοιμάζοντας το σώμα σου να μπεις σε μια σχολή χορού, καλείσαι προκειμένου να ανταπεξέλθεις και να πληρώσεις τα δίδακτρα σου, να εργαστείς. Όπου και η ίδια η εργασία σε φορτίζει και σε εξαντλεί. Βασικά μιλάμε για υπερεξάντληση και όχι απλά εξάντληση. Αυτή η συνθήκη είναι μια από τις μεγάλες δυσκολίες που συναντάμε όλα εμείς που μπαίνουμε στη διαδικασία προετοιμασίας και κάποιες φορές κάνει το έργο μας πιο δύσκολο, είτε αναγκαζόμαστε να καθυστερήσουμε κάποια πράγματα να τα κάνουμε, είτε να καθυστερήσουμε να ολοκληρώσουμε την προετοιμασία, προκειμένου να συγκεντρώσουμε τα απαραίτητα χρήματα ώστε να περάσουμε στη διαδικασία προετοιμασίας, εξέτασης και εισαγωγής σε σχολές χορού.
Συνήθως οι σπουδές σε αυτούς τους χώρους είναι πολύ απαιτητικές, ανταγωνιστικές και δεν εξασφαλίζουν με ασφάλεια το μέλλον. Πώς το αντιμετωπίζεις και πώς πιστεύεις ότι θα μπορούσε να αλλάξει αυτό;
Πράγματι είναι ανταγωνιστικές και απαιτητικές οι συνθήκες, αλλά νομίζω η ανταγωνιστικότητα έχει να κάνει κυρίως με την υπάρχουσα αντίληψη που έχει κάποιο για τον κόσμο και το πώς αντιμετωπίζουμε την καθημερινότητα και τον συνάνθρωπο. Αυτό όμως που προσπαθώ εγώ συναντώντας τέτοιες καταστάσεις να κάνω είναι να μη με επηρεάζουν, να μη με βγάζουν από το στόχο που έχω θέσει, να μην επηρεάζουν τις σκέψεις μου και τα δικά μου συναισθήματα. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι επειδή η ίδια η διαδικασία και ο χώρος είναι μια ψυχοφθόρα κατάσταση, το να έρχεσαι συνεχώς αντιμέτωπος με αυτές τις συνθήκες το κάνει ακόμα πιο ψυχοφθόρο και πιο δύσκολο. Ωστόσο, νομίζω ότι θα μπορούσε να αλλάξει όλο αυτό με μια συλλογική προσπάθεια που θα ανοίγει και θα μιλάει μια άλλη προσέγγιση, η οποία θα αναδείξει ένα διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης των πραγμάτων, πιο συμπεριληπτικό, αλληλέγγυο, να σεβόμαστε το ένα το άλλο, να αναγνωρίζουμε τις δυνατότητες και τις αδυναμίες τις δικές μας αλλά και του συνόλου. Γενικότερα, να μάθουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας και έτσι να μπούμε στη διαδικασία να αγαπάμε και τον άλλο, γιατί τελικά τι είναι ο άλλος? Είμαστε εμείς.
Πώς θα ήθελες να είναι ο εργαζόμενος/η της επόμενης μέρας σε αυτούς τους χώρους;
Θέλω να τονίσω ότι θα ήθελα να δω έναν εργαζόμενο περισσότερο ελεύθερο, ένα εργαζόμενο που δεν φοβάται να ρισκάρει, που δεν ανησυχεί συνεχώς αν θα μπορεί να επιβιώσει μέσα από την τέχνη του. Έναν εργαζόμενο που εργάζεται κάτω από ιδανικές και αξιοπρεπείς συνθήκες. Που μπορεί να διεκδικεί, να ονειρεύεται και να ζει μέσα σε ένα συμπεριληπτικό πλαίσιο.
Θα ήθελες να μοιραστείς παραπάνω σκέψεις και προβληματισμούς;
Θα μπορούσα να πω πολλά πράγματα αλλά θα μείνω σε αυτό που μου έρχεται πρώτο, που με έχει στιγματίσει εμένα. Το γεγονός ότι είμαι αγόρι και χορεύω. Ναι αυτό. Νομίζω πως ότι υπάρχουν αγόρια που χορεύουν είναι από τα Νο. 1 ταμπού ακόμα στην κοινωνία μας. Πράγματι μέσα από αυτή τη συνομιλία και μέσα από την τέχνη μου θέλω να καταρρίψω κάποια συγκεκριμένα στερεότυπα. Δυστυχώς, ακόμα και σήμερα βλέπουμε πως τα κοινωνικά πρότυπα που είναι ταυτισμένα με συμπεριφορές ανάμεσα στα φύλα, είναι τόσο απαρχαιωμένα. Δηλαδή νομίζουμε πως υπάρχουν ασχολίες, τρόποι εμφάνισης και οτιδήποτε σχετίζεται με τη συμπεριφορά μας και την προσωπικότητα μας, τα οποία διαχωρίζονται ανάμεσα στα δύο φύλα. Εντάξει… τι να πω. Αν θα μπορούσα να δώσω μια συμβουλή, θα ήταν: Γονείς, που τυχαίνει να έχετε παιδί αγόρι που δεν θα έχει τον χαρακτηριστικό μπλε ρόλο και χρώμα που θέλει να του δώσει η κοινωνία, απλά αγκαλιάστε το, αγαπήστε το και κυρίως αποδεχτείτε το και στηρίξτε το σε όποια επιλογή.
