Γράφει ο Μάκης Γεωργιάδης στο Περιοδικό «Αναιρέσεις» | Τεύχος 39
Το χτες και το σήμερα
Η ανθρωπότητα ζει ένα κρίσιμο μεταίχμιο, με τα τεκταινόμενα στην Ουκρανία να καθορίζουν εν πολλοίς για δεκαετίες ένα νέο παγκόσμιο status quo. Ανεξαρτήτως της έκβασης του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία, αυτή τη στιγμή το ΝΑΤΟ βρίσκεται και το ίδιο σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, το οποίο δεν απειλεί απλώς την παγκόσμια ειρήνη, αλλά έχει δυναμιτίσει ήδη τα θεμέλια του πλανήτη. Δεν πρόκειται για σχήμα λόγου ούτε για υπερβολή. Άλλωστε, δεν υπάρχουν πιο ατράνταχτα στοιχεία για το ρόλο του ΝΑΤΟ από τα ίδια του τα έργα επί εβδομήντα τρία συναπτά έτη από την ημέρα της ίδρυσής του, στις 4 Απριλίου του 1949 .
Γιατί είναι εξαιρετικά κρίσιμο το επόμενο διάστημα; Αφενός, γιατί στην σύνοδο Κορυφής του Οργανισμού, η οποία θα πραγματοποιηθεί μέσα στον Ιούνιο, στη Μαδρίτη, θα αποφασιστεί το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ. Επί της ουσίας και με τηλεγραφικό τρόπο, το νέο στρατηγικό δόγμα ή ιδέα βασίζεται σε ένα μοντέλο νέου διπολισμού ή νέου «Ψυχρού Πολέμου», το οποίο ως αντιπαρατιθέμενους πόλους ορίζει από τη μια πλευρά τον «δημοκρατικό», «ελεύθερο» και προπαντός καπιταλιστικό κόσμο και από την άλλη πλευρά τοποθετεί τα «ανελεύθερα» και αυταρχικά καθεστώτα, τα οποία αν και επίσης καπιταλιστικά, δεν φαίνονται να πληρούν τα πολιτικά κριτήρια του κόσμου, ο οποίος βρίσκεται σε ταχύτατη οικονομική υποχώρηση και βαθιά, κοινωνική και πολιτική κρίση. Αφετέρου, γιατί η υλοποίηση αυτής της στρατηγικής ιδέας περνάει μέσα από την αλλαγή και την τροποποίηση του καταστατικού του, τη διαρκή του επέκταση, την ένταση της κούρσας των εξοπλισμών. Όλα αυτά οδηγούν στην απόλυτη πολιτική υποταγή στον αγγλοσαξονικό άξονα του ιμπεριαλισμού και κυρίως στις ΗΠΑ, οι οποίες ανακτούν -αν ασφαλώς έχασαν ποτέ- το ρόλο του στρατηγικού πολεμικού εγκεφάλου.
Οι αλλαγές στο καταστατικό του ΝΑΤΟ κάθε άλλο παρά τυπική διαδικασία είναι. Οι ΗΠΑ θα επιδιώξουν το επόμενο διάστημα να τροποποιήσουν μια σειρά άρθρων και κυρίως τα άρθρα 5 και 10. Ήδη γύρω από το άρθρο 5, η κυβέρνηση ποντάρει τη στρατηγική της ελληνικής αστικής τάξης η οποία είναι η άνευ όρων πρόσδεση και εμπλοκή της χώρας στις πολεμικές επιλογές της Συμμαχίας. Η ελαστικότητα του άρθρου 5 σε ότι αφορά την παροχή έμψυχου και άψυχου στρατιωτικού υλικού σε περίπτωση ΝΑΤΟικής επέμβασης, ώστε να εξυπηρετούνται και οι εσωτερικές πολιτικές ισορροπίες σε κάθε κράτος μέλος, θα είναι σε λίγο παρελθόν. Αυτό, φυσικά, θα έχει αντανάκλαση στην ελληνοτουρκική αντιπαράθεση εντός του ΝΑΤΟ η οποία βρίσκεται ήδη σε νέα ποιοτική φάση. Ωστόσο, με το πέρας των «εύκολων λύσεων» -πόσο κυνικό ακούγεται άραγε;- και την υποχρεωτικότητα της έμψυχης πολεμικής συνδρομής στα γεράκια του πολέμου, μια νέα πραγματικότητα θα διαμορφωθεί, τόσο για την Ελλάδα και την Τουρκία όσο και μια σειρά άλλων χωρών και ιδίως του πρώην «σοσιαλιστικού στρατοπέδου», οι οποίες θα κληθούν για άμεση κατάταξη και αθρόες θυσίες στο σχεδιαζόμενο γενικευμένο πολεμικό σφαγείο. Από την άλλη, η αναθεώρηση του άρθρου 10, η οποία έχει να κάνει με την γεωπολιτική του συγκρότηση ως ενιαίου παγκόσμιου στρατιωτικού βραχίονα, είναι απαραίτητη καθώς η αρχική συνθήκη περιλάμβανε προφανώς τις ευρωπαϊκές χώρες στην αντιπαράθεση με την ΕΣΣΔ. Τώρα, με το κέντρο βάρους των γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων να τοποθετείται στην Ασία και στον Ειρηνικό, η Βορειοατλαντική Συμμαχία αποσκοπεί σε επέκταση άνευ ορίων και στις πέντε ηπείρους, γι’ αυτό έχει αναπτύξει πολυποίκιλους παράπλευρους μηχανισμούς, τους οποίους θα επιδιώξει πλέον να ενσωματώσει συνολικά.
Διαχρονικά το ΝΑΤΟ υπήρξε πρωτίστως πολιτικός συνασπισμός ενοποίησης του δυτικού κόσμου. Αυτός ο Ιανός είχε ως δεύτερο και άρρηκτα δεμένο με το πολιτικό του πρόσωπο, το στρατιωτικό. Δημιούργησε μια αδηφάγο πολεμική μηχανή η οποία δεν αναδείχθηκε μόνο στα πεδία των μαχών, αλλά και στο εσωτερικό της κάθε χώρας με σκοπό την αποτροπή και το τσάκισμα του εργατικού κινήματος και της επαναστατικής προοπτικής. Στο εσωτερικό πεδίο, το ΝΑΤΟ ήταν ο ιθύνων νους της συγκρότησης και διατήρησης για δεκαετίες παραστρατιωτικών και τρομοκρατικών ακροδεξιών ομάδων ακριβώς με αυτόν τον σκοπό. Είναι χαρακτηριστικές οι περιπτώσεις της Γκλάντιο στην Ιταλία, της «Κόκκινης Προβιάς» ή ακόμη και της ελληνικής δικτατορίας των συνταγματαρχών το 1967. Σίγουρα, ο επονομαζόμενος «Ψυχρός πόλεμος» και η πυρηνική ισορροπία του τρόμου, δεν άφηναν περιθώρια για γενικευμένη σύγκρουση, ειδικά μετά τον πόλεμο της Κορέας, όπου ουσιαστικά αντιπαρατέθηκαν το τότε σοσιαλιστικό και καπιταλιστικό στρατόπεδο. Ωστόσο, ο κόσμος έφτασε μια ανάσα από το ολοκαύτωμα με την «κρίση των πυραύλων» στην Κούβα το 1963. Από εκεί και πέρα δεκάδες μικρότερες εστίες και συρράξεις ξέσπασαν με την υποκίνηση και τον σχεδιασμό του ΝΑΤΟ. Όλα τα θερμά μέτωπα της εποχής στη Μέση Ανατολή (Αίγυπτος, Λίβανος, Παλαιστινιακό, πόλεμος Ιράν και Ιράκ), είχαν την υπογραφή των ιμπεριαλιστών της δολοφονικής συμμαχίας.
Εξ αρχής και για σαράντα χρόνια το δόγμα του ΝΑΤΟ ήταν η με κάθε τρόπο υπονόμευση της ΕΣΣΔ και του τότε σοσιαλιστικού στρατοπέδου. Μια κατ΄ επίφαση αμυντική συνθήκη η οποία ανέκαθεν εξωθούσε τα πράγματα στα άκρα, εντάσσοντας το 1955 στους κόλπους της την διάδοχη κατάσταση της ναζιστικής Γερμανίας, την τότε Ομοσπονδιακή Δημοκρατία. Η πλήρης κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και η διάλυση της ΕΣΣΔ το 1991 άφησε ελεύθερο το πεδίο πλέον στο ΝΑΤΟ για παγκόσμιο πλιάτσικο. Κάθε αλλαγή και τροποποίηση της στρατηγικής ιδέας της Συμμαχίας οδηγεί σε νέους κύκλους αιματηρών πολέμων, ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και εξάπλωσης της δυστυχίας. Η πρώτη αναθεώρηση της στρατηγικής ιδέας έφερε το διαμελισμό της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας και αναβίωσε τον πόλεμο και τον τυφλό εθνικισμό στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Έφερε τον πόλεμο της Βοσνίας, την απόσπαση εδαφών της Σερβίας για τη δημιουργία του κράτους – προτεκτοράτου του Κοσσυφοπεδίου, εισήγαγε στην διεθνή διπλωματία και ορολογία την έννοια του «ανθρωπιστικού πολέμου» για την προάσπιση των ατομικών, θρησκευτικών και λοιπών ελευθεριών, την προστασία των «μειονοτήτων» οι οποίες εργαλειοποιήθηκαν. Η επέκταση προς την Ανατολή το 1999 και η νέα αναθεώρηση της ιδέας, έφερε τις επεμβάσεις εναντίον των «ασύμμετρων απειλών» και της τρομοκρατίας, του πολέμους στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν τη Λιβύη, την εμπλοκή στη Συρία και αλλού. Οι μονάδες «ταχείας αντίδρασης» είναι μια πραγματικότητα και η Συμμαχία ενόψει της οικονομικής κρίσης βάζει το στρατό στις πόλεις σε ασκήσεις και πρόβες γενικευμένης καταστολής θωρακίζοντας το αστικό κράτος. Με το δόγμα της διατήρησης της απρόσκοπτης ροής των ενεργειακών και άλλων πόρων, την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ρευμάτων και την αναγνώριση στον εαυτό του του «δικαιώματος» να επεμβαίνει παγκοσμίως, το ΝΑΤΟ είναι πλέον έτοιμο για το επόμενο στάδιο του ολοκληρωτικού πολέμου, το προοίμιο του οποίου βιώνουμε στα εδάφη της Ουκρανίας. .
Τα έργα και οι ημέρες της δολοφονικής συμμαχίας στον κόσμο αποδεικνύουν γιατί στο γνωστό σύνθημα έχει αποκληθεί: «πολέμου συνδικάτο». Το ζήτημα της αντιπολεμικής και αντιιμπεριαλιστικής πάλης μπαίνει στο σήμερα κυριολεκτικά με όρους ζωής ή θανάτου και η απαίτηση για διάλυση του ΝΑΤΟ και κάθε ιμπεριαλιστικής συμμαχίας ως στόχος πάλης και διεκδίκησης του εργατικού κινήματος και των επαναστατικών δυνάμεων είναι στην αιχμή του δόρατος.
