Εμβληματική μορφή του πολιτισμού, της ανατρεπτικής, σύγχρονης μουσικής, ένας διανοούμενος του πολιτισμού και της τέχνης, ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν μια από τις ψυχές της «μεταπολίτευσης», τη σημάδεψε με τα τραγούδια του, αποτύπωσε το ριζοσπαστικό της πνεύμα, δεν έμεινε όμως μόνο σε αυτή, δεν την διαχειρίστηκε. Η μουσική, ευρύτερα η πολιτιστική και πολιτική του δράση, ήθελε να σπάει τα όρια, «να χορέψει πάνω στο φτερό του καρχαρία», να κινεί το νήμα της ιστορίας σε πείσμα όσων έλεγαν ότι «ξοφλήσαμε».

Ο Θάνος Μικρούτσικος έφερε με την αισθητική του ένα νέο επαναστατικό πνεύμα στη μουσική, έναν άνεμο ανατροπής, πειραματισμού και τόλμης. Βασισμένος και στρατευμένος στην υλιστική αντίληψη της ιστορίας, προώθησε και ανέπτυξε την τέχνη ως αισθητικό εργαλείο για την απελευθερωτική προσέγγιση του κόσμου. Τόλμησε την δημιουργική συνάντηση της λαϊκής μουσικής με τη λόγια, γνωρίζοντας σε βάθος και δουλεύοντας και με τις δύο. Επιχείρησε, με μοναδική επιτυχία, να σκαλίσει σε βάθος την ποίηση, τη λαϊκή παράδοση και διαφορετικές μουσικές φόρμες, χωρίς τυπικά όρια και στερεότυπα. Σκοπός του ήταν να βυθιστεί και να εκφράσει τις αγωνίες του λαού και της νεολαίας, τα νοήματα κάτω από τις λέξεις και τα συνθήματα, τελικά τις αξίες και τα ιδανικά της κομμουνιστικής απόπειρας. Δεν έμεινε στην επιφανειακή προσέγγιση, το τετριμμένο και το εφικτό, το «φαίνεσθαι», την αναπαραγωγή του αστικού πραγματισμού. Δεν έμεινε στην επιτυχία του, αλλά επανέρχονταν ακόμη και στο ίδιο του το έργο με τόλμη και νέες προσεγγίσεις. Συνέβαλε όχι μόνο πρακτικά μέσα από το έργο του, αλλά και θεωρητικά μέσα από τις παρεμβάσεις του για το χαρακτήρα της τέχνης και το ρόλο των καλλιτεχνών, στην προσπάθεια διαμόρφωσης ενός πολιτισμού της χειραφέτησης.

Μίλαγε, τραγούδαγε, αναζητούσε με την ποίηση του μέλλοντος, όχι τη μιζέρια του παρόντος. Γι αυτό αγαπήθηκε από το λαό, τη νεολαία, τους εργαζόμενους και τους ανθρώπους των λαϊκών στρωμάτων που ρούφηξαν το έργο του, ακόμα και όταν οι «ειδικοί» το έβλεπαν με καχυποψία. Κυρίως αγκαλιάστηκε από τους μαχόμενους ανθρώπους, στον καθημερινό αγώνα αλλά και στις φλόγες των εξεγέρσεων, από αυτούς που δεν συμβιβάζονται, τολμούν, αναζητούν, επαναστατούν.

Η βαθιά αισιόδοξη, ανεκτίμητης καλλιτεχνικής αξίας και ανατρεπτική του μουσική έχει αφήσει το δικό της σημάδι στην ιστορία του λαού μας. Κυρίως γιατί εκφράζει τη δυνατότητα για ένα καλύτερο κόσμο, χωρίς εκμετάλλευση, πολέμους, κέρδη, ιδιοκτησία.

Το ΝΑΡ και η νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση νοιώθουν μεγάλη τιμή που συνεργάστηκαν με τον Θάνο Μικρούτσικο, που τίμησε αρκετές φορές με την παρουσία του εκδηλώσεις και τα φεστιβάλ των Αναιρέσεων.

Ο Θάνος Μικρούτσικος «έφυγε», αλλά τα τραγούδια του θα είναι κοντά μας και εμείς πάντα θα τραγουδάμε και θα κάνουμε πράξη τον ποιητή και τον συνθέτη που μας καλεί να πάρουμε:

«του καιρού τ’ αλφαβητάρι
και της αγάπης λόγια φυλαχτό
για να βρει πάλι ρίζα το χορτάρι,
πάρε την ελπίδα και τη χάρη
ψηλά να πας να χτίσεις κιβωτό
με την ελπίδα μόνο και τη χάρη».

Καλό ταξίδι σύντροφε Θάνο, τα τραγούδια σου θα μας συντροφεύουν στις γραμμές των οριζόντων του κομμουνισμού της εποχής μας.

ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση

νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση

29/12/2019

Αποσπάσματα από την προφεστιβαλική εκδήλωση στη Λέσχη Αναιρέσεις,

ως έναν μικρό φόρο τιμής στον Θάνο Μικρούτσικο.