Το περιοδικό Αναιρέσεις, πιστό στην προσπάθεία του να «σηκώνει το γάντι», στα φλέγοντα ζητήµατα της εποχής µας, επιστρέφει µε ένα νέο τεύχος, αφιερωµένο στο περιβάλλον και την ανυπολόγιστη οικολογική καταστροφή. Επιµένουµε όµως να αποφεύγουµε -και σε αυτή την προσπάθειά µας- τη στείρα, δηµοσιογραφικού τύπου καταγγελία του φαινοµένου, ιχνηλατώντας δρόµους υπέρβασης της υπάρχουσας κατάστασης/καταστροφής.
Βέβαια για εµάς, είναι σαφές ότι, η πλήρης υπεράσπιση του περιβάλλοντος- της φύσης και των «κατοίκων» της- δεν µπορεί παρά να επιτευχθεί µέσα από ένα άλλο πλαίσιο οργάνωσης της κοινωνίας και της οικονοµίας, συµβατό µε τις ανάγκες των πολλών και όχι των λίγων. Μολαταύτα, κάτι τέτοιο αφενός δεν ακυρώνει τις όποιες προσπάθειες υπεράσπισης του περιβάλλοντος και των δηµόσιων χώρων-αγαθών συµβαίνουν σήµερα -εντός του πιο άγριου καπιταλισµού- αφεταίρου δε, δεν µειώνει την αξία έκθεσης και καταγγελίας της υπάρχουσας οικολογικής καταστροφής στο σύνολό της.
Η περιβαλλοντική καταστροφή στον 21ο αιώνα είναι ένα θέµα για το οποίο, λίγο πολύ, όλοι έχουν να πουν µια γνώµη. Από τους παγκόσµιους οργανισµούς και τις συνόδους κρατών των «πράσινων πολιτικών» ως τους παγκόσµιους κεφαλαιοκρατικούς και εφοπλιστικούς οµίλους της «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης» και από τους «κοινούς θνητούς» αυτής της γης, τους εργαζόµενους, µέχρι τους µαθητές που από µικρή πια ηλικία διδάσκονται την περιβαλλοντική αγωγή.
Η βίαιη κλιµατική αλλαγή, το φαινόµενο του θερµοκηπίου και το λιώσιµο των πάγων, η ατµοσφαιρική ρύπανση και η µόλυνση των υδάτων είναι µερικά µόνο από τα «ευρέως» γνωστά περιβαλλοντικά προβλήµατα. Αντίστοιχα γνωστά, είναι και τα ζητήµατα που προκύπτουν από την -λογικά επακόλουθη- καταστροφή του οικοσυστήµατος και της βιοποικιλότητας, καθώς και οι επιπτώσεις των παραπάνω στην υγεία του ανθρώπου.
Πώς όµως προέκυψε αυτή τη πλανητική καταστροφή; Ποιος ευθύνεται και γιατί το πρόβληµα γιγαντώνεται αντί να εξαλείφεται; Γιατί η οικολογική καταστροφή είναι το «τελευταίο θέµα» των ειδήσεων και επανέρχεται κάθε φορά που ένα µείζον πολιτικό ζήτηµα θέλουν να «κουκουλωθεί»; Και, ακόµη και µε αυτούς τους όρους, τι πραγµατικά φτάνει στα αυτιά µας σε σχέση µε τους θύτες και τα θύµατα αυτής της καταστροφής; Φταίει ο εργάτης που δεν ανακυκλώνει τα σκουπίδια του για το λιώσιµο των πάγων ή υπάρχει κάτι πιο βαθύ που τους λερώνει;
«Ενας άνθρωπος από το πλουσιότερο 1% του πληθυσµού του πλανήτη χρησιµοποιεί, κατά µέσο όρο, 175 φορές περισσότερο άνθρακα από έναν που ανήκει στο φτωχότερο 10%», αναφέρει η έκθεση της ΜΚΟ Oxfam, που δηµοσιεύθηκε µε αφορµή την Σύνοδο Κορυφής για το Κλίµα «COP21» στο Παρίσι το Δεκέµβρη του 2015. Το στοιχείο είναι ενδεικτικό για την απάντηση των παραπάνω. Ίσως όµως, δεν αρκεί για να στήσει το «κατηγορητήριο». Στο 31ο τεύχος των Aναιρέσεων λοιπόν, συζητάµε για την κλιµατική αλλαγή και τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας, τα γενετικά τροποποιηµένα τρόφιµα και τις τράπεζες σπόρων, τις πετρελαιοκηλίδες και την καταστροφή της υποθαλάσσιας ζωής, αλλά και την καταστροφή που συντελείται µε την εξόρυξη χρυσού. Ταυτόχρονα όµως, µαθαίνουµε για τα οικολογικά κινήµατα που τάραξαν τα νερά και τα πολιτικά ρεύµατα που συγκρούονται γύρω από ζήτηµα της υπεράσπισης του περιβάλλοντος. Τέλος, επιχειρούµε να περιγράψουµε τη δική µας οπτική, χαράσσοντας έναν άλλο δρόµο, που θα βάζει στο επίκεντρο τον άνθρωπο και τη φύση, θέτοντας την αρµονική συνύπαρξη των δύο σαν απαραίτητο όρο «ανάπτυξης» και «βιωσιµότητας».
ΓΡΑΦΟΥΝ:
Κώστας Σκορδούλης
Η ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΡΙΣΗ, ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΟΙΚΟΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ
Ευτύχης Μπιτσάκης
ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ: ΓΙΑ ΜΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗ ΣΧΕΣΗ ΑΝΘΡΩΠΟΥ – ΦΥΣΗΣ
Βαγγέλης Μόσχος
ΕΝΑ ΚΛΙΜΑ ΠΟΥ ΔΙΑΡΚΩΣ ΑΛΛΑΖΕΙ: ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ, ΒΕΒΑΙΟ ΚΑΙ ΤΥΧΑΙΟ
Έφη Καραχάλιου
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ: ΜΙΑ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΤΟΝΟΗΤΑ ΔΟΣΜΕΝΟ
Κώστας Δαμανάκης
ΤΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ
Istvan Meszaros [1971]*
*[Μετάφραση: Γιάννης Σαλάπας, Χάρης Ζαφειρόπουλος]
ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
Σοφία Στεφανίδου
ΑΝ ΚΑΙ ΔΕ ΣΠΕΡΝΟΥΝ… ΘΕΡΙΖΟΥΝ!
Ελένη Τριανταφυλλοπούλου
ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ, «ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ» ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ
Χάρης Ζαφειρόπουλος
“ΜΑΥΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣ” ΓΙΑ ΤΑ ΜΟΝΟΠΩΛΙΑ-“ΜΑΥΡΟ” ΣΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΗ ΦΥΣΗ
Κώστας Τριχιάς
ΣΚΟΥΡΙΕΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ: Ο,ΤΙ ΛΑΜΠΕΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΧΡΥΣΟΣ!
Χρήστος Αβραμίδης
ΕΞΟΡΥΞΗ ΧΡΥΣΟΥ: OTAΝ Ο ΜΟΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΜΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ELDORADO
Κική Μπαρμπαβασίλογλου Έφη Καραχάλιου και Μάνος Βασιλείου Αρώνης
Η ΕΒΔΟΜΗ ΤΕΧΝΗ ΩΣ ΠΑΛΜΟΓΡΑΦΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ